Hayatta başarıyı yakalamak alınan kararlar ve yapılan tercihlerle çok yakından ilgilidir. Bireyler doğal olarak sosyal ve özel yaşamlarında başarılı ve mutlu olmak istemektedirler
Ancak bunun için öncelikle özgüven sahibi olmak gerekmektedir. Özgüven dediğimiz, bireyin kendini doğru tanımasını, kendini sevmesini, kendine saygı duymasını, yeteneklerinin farkında olmasını, kendisiyle ilgili olumlu düşüncelere sahip olmasını anlatan bir güçtür. Bu gücü elde etmenin ilk basamağı, bireyin kendisiyle iletişimi olarak adlandırılan “iç iletişim süreci”dir.
İç iletişimde kişi kendine sorular sorarak kendini tanımayı sağlamalıdır. Bireyin kendini tanıması hayatında eğitimi, işi ve hatta eşi konusunda doğru kararlar vermesini sağlamaktadır. Bu bağlamda kendini tanıyan ve özgüven sahibi olan birey de kendini doğru ifade edebilmekte, diğer bireyleri olumlu yönde etkileyebilmekte dolayısıyla başarının kapılarını açabilmektedir. Bireyin içsel motivasyonunun yüksek olması özgüven sahibi olmasındandır. İçsel motivasyonun yüksek olması olaylara daha olumlu bir bakış açısına sahip olmasına ve zorlukların üstesinden gelebilmesine yol açmaktadır.
Birey yaşamında zaman zaman özgüven eksikliği hissedebilmektedir. Bunun hem içsel hem de dışsal nedenleri olabilmektedir. Özellikle bireyin kendini önemli hissetmemesi, başaramayacağını düşünmesi gibi durumlar kendine karşı olumsuz bir bakışa sahip olduğunu işaret etmektedir. Dolayısıyla kendine karşı olumsuz bakış açısına sahip bireyin özgüveninin yüksek olduğunu söylenememektedir. Örneğin “ne kadar çok çalışsam da bu sınavı kazanamayacağım” diyen bir öğrenci öncelikle kendine karşı bir önyargı geliştirmiş olmaktadır. Ve bu nedenle öncelikle kendisi ile ilgili bu önyargıdan kurtulabilmesi gerekmektedir.
Bunun yanı sıra bireyin sahip olduğu rolleri uygun bir şekilde yerine getirdiğine inanması, kendisini takdir edebilmesi ve çevresi tarafından da takdir edildiğini fark etmesi özgüveni geliştiren unsurlardandır. Ben “adaletli ve iyi bir yöneticiyim” diyen bir kimse, her geçen gün işini daha da başarılı bir şekilde devam ettirebilecektir. Bireyin içinde bulunduğu çevre ve iletişim kurduğu insanların hayata ve kendilerine bakışları da özgüven konusunda etkili olmaktadır. Çevremizde her zaman karamsar düşünen, kendisi ve çevresi ile ilgili olaylara olumsuz bir bakış açısına sahip olan insanların, moral ve motivasyon yönünden de olumsuz etkide bulundukları da gözlemlenmektedir. İşte bu nedenle birey kendisini iyi hissetmesini sağlayanlarla iletişimini geliştirerek özgüvenini sarsan bu olumsuz yaklaşıma sahip bireylerle daha yüzeysel bir iletişim kurma yoluna gidebilmektedir. Bu bağlamda aklımıza “dost acı söyler” sözü gelebilir. Ancak bu aynı şey demek değildir.
Bizim yararımıza olacak bir olayı ya da davranışımızı eleştirmek başkadır, sürekli olaylara, yaşama ve attığımız adımlara olumsuz yaklaşılması ve motivasyonumuzun düşürülmesi başkadır. Sonuç olarak, özgüven bireye gerek sosyal yaşamda gerekse özel yaşamında kendini doğru ifade edebilme yeteneği kazandırmakta ve dünyaya daha geniş bir pencereden bakabilmeyi sağlamaktadır. Özgüven sahibi birey düşüncelerini her ortamda başarılı bir biçimde ortaya koyabilmekte ve hatta savunabilmektedir. Kendisiyle ilgili doğru kararlar alabilmekte ve tercihlerini kendisinin ve başkalarının yaşamlarını geliştirmek üzere yapabilmektedir.
Gerçek bir özgüven, başkalarının kalbini kırmadan, çatışmacı değil uzlaşmacı bir yaklaşımla her zaman çevresinde aranılan ve sevilen biri olmayı beraberinde getirmektedir.
Başarmak için her zaman özgüven şarttır özgüveni olmayan kişiler kendilerini ifade edemedikleri gibi başkaları tarafından da yanlış anlaşılıyorlar.